Waar gaat dit onderwerp over?
Beleggen heeft als doel om het beschikbare geld over een bepaalde periode te laten groeien. Het kan meer opbrengst geven dan sparen, maar brengt ook grotere risico’s met zich mee. In tegenstelling tot sparen bestaat de kans dat je (een deel van) je inleg verliest, omdat er wordt geïnvesteerd in bedrijven, aandelen of staatsleningen.
Ook kan vermogen worden belegd via de aankoop van onroerend goed of (agrarische) pachtgrond. Dit laten we hier buiten beschouwing. Wie hier meer over wil weten, kan terecht bij de informatie over pacht of onroerend goed.
Belangrijke vragen om je als diaconie hierbij te stellen
Het is belangrijk om helder te krijgen wat de visie van de diaconie en de kerkenraad is op vermogen en het omgaan met geld.
- Wat vinden we waardevol in ons handelen?
- Gaat het ons vooral om rendement, of om het toevoegen van maatschappelijke en diaconale waarde?
- In welke bedrijven of fondsen willen we als kerk wel investeren en in welke juist niet (bijvoorbeeld fossiele brandstof, wapens, tabak)?
- Welke keuzes passen bij onze diaconale beleggingsstrategie?
- Welk deel van het vrij besteedbaar vermogen mag met meer risico worden belegd, en welk deel liever niet?
Wat moet je als diaken doen/weten?
Het is belangrijk om je goed te laten informeren over de mogelijkheden en risico’s van beleggingsproducten. Beleggen valt onder toezicht van de CCBB’s. Wanneer er gekozen wordt voor beleggen, is het belangrijk afspraken vast te leggen over zaken als de verdeling van de beleggingen en de inrichting van de organisatie. Het inschakelen van een deskundig adviseur wordt sterk aangeraden. Controleer daarnaast altijd of de beoogde investering onder toezicht van de AFM valt.
Het GCBB heeft in april 2021 een richtlijn uitgebracht en diverse modellen opgesteld voor een beleggingsstatuut (voor effecten, onroerend goed en gronden). Deze documenten zijn beschikbaar via de website van de PKN. De CCBB toetst de uiteindelijke keuzes van de diaconie aan de hand van deze modellen.
Organisaties die vermogenstitels bezitten, zijn sinds januari 2018 verplicht om een LEI-verklaring te hebben. Dat geldt ook voor diaconieën. Voor het aanvragen daarvan is een KVK-nummer en eHerkenning nodig. Zie hiervoor ook het hoofdstuk Herkenbaarheid in het maatschappelijk verkeer in de Handleiding voor Kerkrentmeesters (VKB) of kijk bij de KVK voor meer informatie over de LEI.
Meer informatie over dit onderwerp?
Heb je meer hulp nodig bij het maken van een afweging? In het magazine Kerkbeheer van VKB Kerkrentmeesters verschenen verschillende artikelen over beleggen, die ook voor diakenen interessante informatie bevatten:
- Spiegelgesprek waarin de voor- en nadelen van beleggen worden besproken (Kerkbeheer #4 2023)
- Do’s & don’ts: Beleggen met geld van de kerk (Kerkbeheer #4, 2024)
- Een eerdere editie van Kerkbeheer uit 2021 is volledig gewijd aan beleggen.
Professionele ondersteuning nodig?
Inhoudelijke diaconale ondersteuning is ook te krijgen bij Kerk in Actie of via een aantal geselecteerde gemeentebegeleiders.
VKB Kerkrentmeesters beschikt over een uitgebreid partnernetwerk op het gebied van de thema’s rondom beheer, die ook een diaconie professioneel kunnen ondersteunen.
Voor dit thema zouden deze VKB-partners je van dienst kunnen zijn:
Laatste update: 2 september 2025