In 2005 aanvaardde de generale synode de nota ‘Zorgen om de landbouw’ als oproep om in gehoorzaamheid aan Jezus geloofskeuzes te maken ten aanzien van de omgang met de aarde en met elkaar. Deze geloofskeuzes vormden het uitgangspunt voor het gesprek binnen de gemeenten, voor de gesprekken van de kerk met de overheid, wetenschap en relevante organisaties. Kerkenraden, predikanten en kerkelijk werkers werden opgeroepen om nadrukkelijk oog en oor te hebben voor de sociale problemen die boeren, tuinders en andere werkers in de agrarische sector kunnen ondervinden. Daarnaast werden leden van de kerk gewezen op hun verantwoordelijkheid als consument en opgeroepen tot een christelijke levensstijl, waarin de zorg voor de aarde en de ander richtinggevend is.
De Protestantse Theologische Universiteit is eind 2023 met een groot onderzoek begonnen naar de omgang van christenen met de aarde. Dit project heet ‘Grond’. Een interdisciplinair team van onderzoekers brengt in dit project in beeld hoe geloofsgemeenschappen omgaan met grond, aarde en bodem en welke rol grond speelt in gebeden, preken en liederen: in de zondagse eredienst, bij kerkelijke uitvaarten en op bid- en dankdag. Daarnaast richt het project zich op vraagstukken van christelijke boeren en op de vraag hoe kerken en diaconieën die grond bezitten met die grond omgaan. Het onderzoek levert kennis op die christenen en christelijke gemeenschappen helpt bij hun gelovige omgang met de aarde.
Op maandag 23 september is het vooronderzoek van prof. dr. Tromp officieel gepresenteerd. Thijs Tromp is bijzonder hoogleraar diaconaat aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) en woont regelmatig de bestuursvergaderingen van de Federatie bij. Het blijkt uit het onderzoek dat we met grond en pacht een ingewikkeld vraagstuk aansnijden. De pachter wordt in ons land door wetgeving beschermd en de contracten hebben vaak een lange looptijd. Hoe kun je als diaconie toch samen met de pachter een duurzaam gebruik van de grond realiseren? De PThU gaat nu mogelijkheden zoeken om dit vraagstuk verder uit te werken. Zo mogelijk met een promovendus die een meerjarig onderzoeksprogramma kan invullen en oplossingen aanreiken.
Tijdens de presentatie van het rapport is vanuit het bestuur van de Federatie de nadruk gelegd op de verantwoordelijkheid van de eigenaar van de grond voor de schepping. Ook is aandacht gevraagd voor de benarde positie van de agrarische bevolking. Aanwezige diakenen vroegen om een concrete uitwerking in een beslismodel om zo de waarden, die verbonden zijn met grondbezit, in stand te houden of te verbeteren. Samen met aanwezige deskundigen gaan we daarmee aan de slag. We trekken hierin samen op met de kerkrentmeesters, verenigd in de VKB. U kunt het rapport “Kerken en Pacht” downloaden op de website van de PThU.
Als uw diaconie dit project wil steunen en vriend wil worden van het project ‘Grond’, dan vindt u op de website van de PThU meer informatie. U leest hier hoe u uw bijdrage kunt leveren en wat dat uw kerkelijke gemeente kan opleveren. Met uw bijdrage stimuleert u het gesprek rond grond, God, kerk en geloof.